โรคกรดไหลย้อนระวังโรคมะเร็งอาจร่วมด้วย

โรคกรดไหลย้อนพบเป็นกันมานานแต่ไม่มากนัก มามากในยุคปัจจุบัน เนื่องด้วยในชีวิตประจำวันที่ต้องเร่งรีบทุกอย่าง ไปจนถึงเรื่องอาหารการกิน กินอาหารรสจัด อาหารที่มีไขมันมาก รีบกินเพื่อรีบไปทำงาน ความเครียดที่สะสมทุกวัน ล้วนทำให้เกิดกรดในกระเพาะเพิ่มมากขึ้น สะสมไปเรื่อย ๆ จนเกิดอาการต่าง ๆ ตามมามากมาย ดูจะเป็นโรคของคนสมัยใหม่ไปแล้ว

โรคกรดไหลย้อน เป็นอาการของผู้ที่มีผิวหลอด อาหารส่วนล่างถูกทำลายจากกรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนเข้าไปยังหลอดอาหาร ปกติเวลาเรากินอาหารพออาหารลงไปถึงกระเพาะอาหาร จะเกิดการหลั่งกรดมาย่อย ต่อจากนั้นอาหารค่อยถูกขับลงสู่ลำไส้เล็กด้านล่างต่อไป แต่ถ้าหูรูดบริเวณขั้วกระเพาะอาหารเกิดหย่อนขึ้นมา อาหารแทนที่จะถูกขับลงล่างกลับขึ้นมาข้างบน กรดมาอยู่ในหลอดอาหารทำให้เกิดอาการต่าง ๆ ขึ้นมาได้

อาการ มีหลายแบบ ที่ชัดคือ แน่นหน้าอก ร้อนแสบยอดอก เรอเปรี้ยว สำลักหรืออาเจียนอาหาร ไปจนถึงทำให้นอนไม่ค่อยหลับ หงุดหงิดไม่ค่อยสบายใจ ทำให้กินอาหารได้น้อยลง น้ำหนักลดลงไปด้วย

สิ่งกระตุ้นทำให้กรดไหลย้อน มีหลายอย่าง บุหรี่ แอลกอฮอล์ อ้วน อาหารรสจัด ของมัน ของทอด ไปจนถึงไส้เลื่อนที่ขั้วกระเพาะอาหาร เมื่อเกิดอาการต่าง ๆจะทำให้สุขภาพต้องเปลี่ยนไป ความสุขลดลง เป็นภัยเงียบอย่างหนึ่งที่ได้คุกคามในยุคปัจจุบันนี้และมักเป็นกันมากด้วย

ใน สรอ. ได้มีผู้วิจัยไว้ พบถึง 60% ที่มีอาการปานกลางไปจนถึงรุนแรง รบกวนการทำงาน ทำให้ชีวิตมีความสุขลดลง 75% จะทำให้นอนหลับยากขึ้น 51%รบกวนการทำงาน และอีก 40% ทำให้ออกกำลังกายไม่สะดวก ที่สำคัญอาการคล้ายมะเร็งกระเพาะอาหารเริ่มแรกต้องตรวจไว้ด้วย

นพ.สมบัติ ตรีประเสริฐสุข อายุรแพทย์ทางเดินอาหาร รพ.จุฬาฯ และคณะ ได้สำรวจความชุกโรคกรดไหลย้อนในประเทศไทย ตะวันตกพบราว 10-20% เอเชียราว 2.5-7.1% ต้องการดูว่าประเทศไทยพบมากน้อยเพียงใด ด้วยการส่องกล้องดูทางเดินอาหารส่วนต้น และดูหลอดอาหารอักเสบมากน้อยเพียงใด โดยเอาอาการแสบยอดอก เรอเปรี้ยว และสำลักอาหารเป็นหลัก ในคนไข้ 2,488 คน ใน 5 ภูมิภาคของประเทศไทย

ผลการศึกษา จาก 2,488 ราย เป็นหญิง 1,703 (68.4%) ชาย 785 (31.6%) อายุเฉลี่ยราว 50 12 ปี พบผู้ที่มีอาการครบ 3 อย่าง มีเพียง 855 คน (6.2%) ที่มีหลอด
อาหารอักเสบร่วมด้วย กลุ่มที่มีอาการอย่างเดียว ยิ่งพบหลอดอาหารอักเสบน้อยลงไปอีก ที่อักเสบส่วนใหญ่ก็อัก เสบไม่มากด้วย

สรุปว่า ความชุกของกรดไหลย้อนที่ มีอาการครบทั้ง 3 อย่าง แสบยอดอก เรอเปรี้ยว สำลักอาหารนั้น พบเพียง 6.2% ที่มีหลอดอาหารอักเสบร่วมด้วย ส่วนใหญ่มีอาการแต่ไม่มีอักเสบแต่อย่างใด การแก้ไขเพียงลดสาเหตุต่าง ๆ รอบตัวอาการจะค่อย ๆ หายไปเอง

นพ.ทวี รัตนชูเอก, นพ.จีรศักดิ์ วรรณประเสริฐ ศัลยแพทย์ส่องกล้องทางเดินอาหาร รพ.ราชวิถี กรมการแพทย์ บอกว่า อาการของกรดไหลย้อนบางรายคล้ายกับมะเร็งของกระเพาะอาหารหรือหลอดอาหารเริ่มแรก เป็นหน้าที่ของแพทย์จะต้องดูในเรื่องนี้ด้วย เมื่อไม่พบก็แล้วไป หากพบจะได้ดำเนินการรักษาโรคมะเร็งต่อไป การพบแต่ระยะแรก ๆ คงจะทำให้การรักษาได้ผลดีขึ้น แต่โอกาสที่พบมะเร็งในเรื่องนี้มีน้อยมาก

นพ.สุกิจ พันธุ์พิมานมาศ ศัลยแพทย์ รพ.ราชวิถี มีประสบการณ์การพบโรคนี้มายาวนานได้บอกเช่นเดียวกัน โรคกรดไหลย้อนแต่ก่อนพบน้อย ชีวิตของผู้คนดำเนินไปเรื่อย ๆ มาปัจจุบันมีหลายสาเหตุมาเกี่ยวข้อง โดยเฉพาะความเร่งรีบ ความเครียด พร้อมบุหรี่ กาแฟ แอลกอฮอล์ มาร่วมด้วย ทำให้พบมากขึ้น ส่องกล้องดูกระเพาะอาหารมามาก พบมะเร็งกระเพาะอาหารและหลอดอาหารน้อยมาก แต่ก็ไม่ควรประมาท เพราะอาการเริ่มแรกจะคล้าย ๆ กัน การส่องกล้องดูหากอาการยังเป็นเรื้อรังนานไม่หายก็ควรทำเพื่อความสบายใจ

ในภาพรวมโรคนี้เป็นโรคของคนตะวันตกซึ่งพบมาก และค่อย ๆ แพร่หลายเข้ามาในบ้านเรา ด้วยวัฒนธรรมการกิน การอยู่ได้เปลี่ยนไปคล้าย ๆ กัน รักษาต้นเหตุเสียอาการจะค่อยหายไป

โรคกรดไหลย้อน จะมีอาการแสบอก เรอเปรี้ยว บางครั้งอาเจียน เกี่ยวกับวิถีชีวิตที่เปลี่ยน ไป อาการจะค่อยหายไปเองเมื่อปรับสภาพให้เข้าที่หากเป็นเรื้อรังเพื่อความไม่ประมาทควรปรึกษาแพทย์ดูด้วยเพราะอาการคล้ายมะเร็งของกระเพาะอาหารในระยะเริ่มแรก.

นพ.สุวิทย์ เกียรติเสวี
suvit.kiatisevi.gmail.com

 

ที่มา: เดลินิวส์  1 กรกฎาคม 2555